İsim Sıralaması
Kim ilk sırada olacak?
Çok yazarlı Makalelerde Yazar Sıralaması
Yazarların kimler olduğuna karar verdikten sonra yazarların
sıralamasına karar verilmelidir. Genç yazarlar için sıralamada iki
pozisyon olduğunun anlaşılması önemlidir: İlk sıra ve son sıra. Her bir
sıra için iletişim kurulacak yazar statüsü tanımlanabilir.
Genç bir yazar için en iyi konum yazarlar listesinde ilk sırada yer
almak ve iletişim kurulacak yazar olmaktır. Kariyerinizde ilerledikçe
son sırada bulunmak ve iletişim kurulacak yazar olmak; hazırlanan
çalışmanın sizin laboratuarınızda hazırlandığını, makale içeriğinin baş
sorumlusunun siz olduğunu ve listede ilk sırada yer alan genç bir
çalışma arkadaşınızın çalışmaya majör katkıda bulunduğunu gösterir.
Kılavuz yönetmelikleri yazar sıralamaları konusunda fazla bir açıklama
getirmezler. Burada konu hakkında uzun bir makaleden uyarlanan bazı
öneriler bulunmaktadır.[JAMA 1991: 264(14): 1857]):
İlk yazar çalışmaya en çok katkıda bulunan ve makale yazımında bulunan kişidir.
Yazarların sıralanması makaleye katkıda bulunan herkes tarafından belirlenmelidir.
Genel eğilim kıdemli yazarın, makaleye katkısı hangi ölçüde olursa
olsun, son sırada yer almasıdır. Kıdemli yazar, diğer yazarlar gibi
yazarlık ölçütlerine uymalıdır.
Araştırma öğrencilerinin bilimsel yazı hazırlama yeteneğine henüz sahip
olmadığı durumlarda kıdemli yazar makale yazımında sorumluluk
üstlenebilir. O halde kıdemli yazar iletişim kurulacak yazar olabilir;
bu durumda öğrencilerden biri ilk yazar konumunda yer almalı mıdır?
Bazı danışmanlar öğrencilerini, bazılarıysa kendilerini ilk sıraya
yerleştirirler. Bu durumda öğrencinin veri toplamak için, danışmanın da
makale yazımı ve öğrencisine yardım etmek için ayırdığı zaman nihai
kararın verilmesinde belirleyici olabilir. Ya da danışman iletişim
kurulacak yazar olmakla yetinir ve projenin hazırlığında harcadığı
zamanı göz ardı eder.
Bir başka yol da danışmanların öğrencilerine makalenin ilk taslağını
yazmaları için belirli bir süre(örneğin 12 ay) vermeleridir. Eğer
öğrenci bu süre içinde taslağı hazırlayamazsa, danışman makaleyi
kendisi yazabilir ve adını ilk sıraya koyabilir.
Şunu akılda tutmak gerekir ki, burada sunulan kılavuz yönetmelikleri ve
önerilerden yola çıkılarak eskiden yazılmış makaleler eleştirilemezler.
Yazarlık ilişkileri ve bilimsel suiistimalleri belirleyen kurallar
içinde yaşadığımız dönemin eğilimleriyle bütünleşerek evrilirler.
Böylece bu düşünceler ileride ortaya çıkabilecek sorunları önlemeye
yönelik olarak düşünülmelidirler. Geniş yayınları bulunan pek çok bilim
insanı yazarlık ilişkileri konusunda kendi kurallarına sahiptir.
Danışmanınızın ya da çalışma arkadaşlarınızın kuralları ne olursa olsun
mutlaka onlar için iyi bir nedenleri vardır: gelenek, deneyim, ya da
sade hepimizin taşıdığı eski bencil genlerin planı. Sonuç olarak
onların kuralları yukarıdaki kılavuz yönetmeliğine aykırı olamazlar.
Onların kendi kurallarına sahip olma hakkı olduğu kadar, sizin de bu
kuralları sorgulama hakkınız vardır. Ve herkes karşılıklı tartışma ve
anlaşmadan sonra, yukarıdaki yazarlık ölçütlerinde uzlaşılabilir bir
sonuca, ulaşmakla yükümlüdür.